"Biep biep": 30 jaar geleden werd de eerste sms verstuurd, een overzicht van 30 jaar sms'en in 10 momenten

“Merry Christmas”: dat was de boodschap van de allereerste sms die werd verzonden, op 3 december 1992. Software-ontwikkelaar Neil Papworth stuurde deze vroege kerstwensen via zijn computer naar de gsm van een manager van de Britse telecomoperator Vodafone. Op dat moment was er nog geen toetsenbord op de meeste mobiele telefoons, dus moest het wel via de computer. 

In België was het nog 4 jaar wachten om te kunnen sms’en. Pas in 1996 lanceerde Proximus een sms-dienst, met enkele voorgeprogrammeerde berichten. In 1998 volgde dan de sms zoals we die nu kennen en sprongen ook andere operatoren op de kar.

Sms’en was in 1996 wel nog enorm omslachtig. Je kon enkel sms’en naar mensen die bij dezelfde operator zaten. Een sms van een Proximus-gebruiker naar een Mobistar-gebruiker bijvoorbeeld, was dus onmogelijk. De echte doorbraak kwam er in het jaar 2000, toen werd dat euvel verholpen.

Sms’en deed een groot deel van België en de ook de rest van de wereld met een gsm van Nokia. Het Finse bedrijf lanceerde in 1999 de Nokia 3210. De opvolger, de 3310, werd vanaf het jaar 2000 een icoon. Er werden wereldwijd 126 miljoen stuks van verkocht. En bij die "oer"-gsm hoorde nog geen toetsenbord zoals we dat nu kennen. Je moest je boodschap kwijt via een numeriek toetsenbord, dat vergde wat oefening en geduld.

Wie een boodschap per sms wou sturen, moest wel zorgen dat hij of zij kort en bondig was: in de eerste dagen van de sms mocht die maximaal uit 160 tekens bestaan en zelfs maar 70 tekens als je speciale letters gebruikt (zoals à of é). Ook spaties telden mee. 

Die beperking zette gebruikers aan tot creativiteit: door de sms ontstonden heel wat afkortingen. De meest populaire werd LOL, of "Laugh out loud" (luidop lachen). Daarvoor moest je drie keer 5 indrukken, drie keer nummer 6 en opnieuw drie keer 5. Naast afkortingen vonden duchtige sms'ers ook nog andere, beknopte manieren om hun emoties uit te drukken: door de sms zag ook de smiley het levenslicht. Smileys zijn gezichtjes, gevormd door een combinatie van lettertekens, zo is ":)" bijvoorbeeld een lachend gezichtje, terwijl ":(" droefheid uitdrukt.

Geen moment zo populair om een sms'je te sturen als Oudjaar. Het uitwisselen van sms’en brak dan ook helemaal door bij het nieuwe millennium in 2000. Toen werden voor het eerst massaal nieuwjaarsgroeten overgebracht. Tot de overgang van 2010 naar 2011 bleef het aantal verstuurde sms'en elk jaar oplopen. Proximus, Mobistar en Base verwerkten toen een record aantal sms’en met meer dan 113 miljoen berichtjes. Daarna begon het aantal nieuwjaars-sms'en te dalen.

In de geschiedenis zijn enkele beruchte sms’en de revue gepasseerd. “Zeg aan de politie dat ze zich moeten haasten. Er sterven hier mensen!”, was het schokkende bericht uit 2011 dat een 16-jarig meisje naar haar ouders stuurde toen Anders Breivik zijn moordpartij op het eiland Utoya in Noorwegen begon. “I’ve chosen Joe Biden as my running mate”, was dan weer het tekstbericht dat Barack Obama in 2008 naar al zijn volgers stuurde. Meteen liet hij zien dat de sms ook politieke kracht had. Tekstberichten bewogen daarna nog meermaals de actualiteit, ook bij ons. Zo waren er de uitgelekte pikante sms’en van ex-premier Yves Leterme en tv-maker Bart De Pauw, en in Nederland de gewiste berichten van premier Mark Rutte.

De sms inspireerde ook menig liedjesschrijver. Internationale sterren als Kanye West, Drake en Miley Cyrus schreven liefdesliedjes waarin tekstberichten een rol speelden. Maar ook in Vlaanderen waren er in 2003 de poëtische woorden van K3: “Ik stuur je een SMS. Een lief berichtje. L.O.V.E. SMS. Liefste, dan zwicht je.” Ook bij de M-kids hing de virtuele liefde in de lucht: "Ik heb een sms van jou, en plotseling wordt mijn hemel blauw." En natuurlijk was er ook de onvergetelijke Sam Gooris met “Een sms’je doet geen zeer”.

De sms heeft ondertussen wel zijn beste tijd gehad, zegt Kristof Van der Stadt, hoofdredacteur van DataNews: "Ik denk dat kinderen op dit moment het woord "sms" misschien zelfs al niet meer kennen. Zij spreken van "appjes" of gewoon "berichten". Of de sms z'n 40ste verjaardag zal halen, dat betwijfel ik. Om te chatten zullen we de sms waarschijnlijk binnenkort niet meer gebruiken, dat is overgenomen door WhatsApp, Messenger en anderen."

BELUISTER - Kristof Van der Stadt legt uit waarom de sms toch nog een toekomst heeft, in "De wereld vandaag" op Radio 1:

Er is wel een echte, modernere opvolger van de sms: RCS, dat staat voor "Rich Communication Services". Misschien gebruik je die zelfs al wel, zonder het te beseffen, want de Google berichten-app gebruikt die al standaard.

Toch is de sms nog niet helemaal ten dode opgeschreven. "We zullen de sms wel nog gebruiken, maar voor andere dingen. Denk maar aan een code die je krijgt om je pakketje, dat je online besteld hebt, te volgen, of een unieke code of wachtwoord om in te loggen op een website. Die sturen leveranciers liever via sms, zodat ze zeker zijn dat ze bij jou aankomen", zegt Van der Stadt. "De sms heeft dus zeker nog een toekomst, maar met een andere functie."