Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Economie

62 miljoen euro - zoveel haalden Nederlandse start-ups dit jaar op

Beeld iStock, bewerking NRCQ

Nederlandse start-ups hebben dit jaar voor zeker 62 miljoen euro aan investeringen ontvangen van investeringsmaatschappijen of vermogende particuliere investeerders. Dat blijkt uit onderzoek van NRC Q op basis van informatie die bedrijven en investeerders zelf naar buiten hebben gebracht.

Het merendeel van de investeringen (64 procent) is afkomstig uit Nederland. Verder zijn het vooral partijen uit de VS en het Verenigd Koninkrijk die hun geld in innovatieve Nederlandse ondernemingen steken. Het overzicht, dat 53 bedrijven omvat, is zo compleet mogelijk maar niet volledig. Reden? Niet iedere kapitaalinjectie wordt bekend gemaakt en zelfs als dat wel gebeurt, wordt met regelmaat het investeringsbedrag geheim gehouden. Het totale bedrag dat dit jaar is geïnvesteerd, ligt dus hoger.

Eerst even: wat is een start-up?

Dat is wat lastig. Er worden nogal uiteenlopende definities van de term gebruikt, één allesomvattende bestaat niet. In dit onderzoek is uitgegaan van de volgende criteria:

- Het is een van oorsprong volledig Nederlands bedrijf dat is opgericht in of na 2010 en hier zijn hoofdvestiging heeft
- Het ontwikkelt een innovatief of volledig nieuw product
- Het is nog niet naar de beurs gegaan of overgenomen

Verder moet de investering - géén banklening - afkomstig zijn van een investeringsmaatschappij, een klein aantal vermogende particuliere investeerders of een combinatie van eerder genoemde.

De 53 onderzochte start-ups waarvan bekend is dat ze het dit jaar een investering hebben ontvangen. Klik of tap op ‘+’ en ‘-’ om in of uit te zoomen. Klik of tap op de bollen voor meer informatie of vul in het zoekvenster een plaatsnaam in.

Wat valt op?

Medische start-ups en biotechnologiebedrijven ontvangen de hoogste bedragen, gemiddeld zo’n 3,5 miljoen euro. In software- en appbouwers wordt het vaakst geïnvesteerd.

myTomorrows, dat experimentele medicijnen legaal beschikbaar stelt voor ernstige zieke patiënten, eindigt met ruim 6 miljoen euro bovenaan de lijst.

Deze bedrijven ontvingen 1 miljoen euro of meer

Wie zijn de investeerders?

Onder de investeerders bevinden zich investeringsmaatschappijen met durfkapitaal - zogeheten ‘venture capital’ - uit binnen- en buitenland, regionale participatiemaatschappijen zoals de Investerings- en Ontwikkelingsmaatschappij voor Noord-Nederland, investeringstakken van bedrijven als Randstad en Sanoma en vermogende particuliere investeerders.

Opvallende namen in de lijst zijn onder meer Floris Rost van Tonningen, mede-oprichter van Hyves, Kees Koolen, oud-bestuursvoorzitter van Booking.com en natuurlijk The New York Times, dat in digitale kiosk Blendle investeerde.

Dat investeringen in Nederlandse start-ups vaak buiten de publiciteit blijven, is goed te verklaren, zegt Dan Harple, eigenaar van de in Amsterdam gevestigde investeringsmaatschappij Shamrock Ventures en verbonden aan het Massachusetts Institute of Technology (MIT).

“Er bestaat een duidelijk cultuurverschil tussen de VS en Nederland. Als een Amerikaanse start-up een investering binnenhaalt, wordt meteen een pr-bureau ingezet om dat wereldkundig te maken. In Nederland ziet men dat al snel als pochen.”

Hoe zit het met crowdfunding?

Dit onderzoek richt zich omwille van het overzicht alleen op grote investeerders. Start-ups die volledig of hoofdzakelijk worden gefinancierd via crowdfunding-platformen als Symbid of Leapfunder zijn niet meegenomen. Dat geldt ook voor bedrijven die hoofdzakelijk kapitaal hebben verworven via een competitie of een (Europese) subsidie.

Dat maakt dergelijke manieren van alternatieve financiering niet minder lucratief. Zo geeft Symbid op de site aan meer dan 6 miljoen euro aan investeringen te hebben verwerkt. En dan zijn er nog de zogeheten ‘incubators’ als Rockstart, YES!Delft en UtrechtInc.

Het komt regelmatig voor dat deelnemende start-ups tijdens of na zo’n programma alsnog geld ophalen bij grote investeerders, zegt Ruud Hendriks van de Nederlandse incubator Startupbootcamp (SBC). Nederlandse deelnemers aan SBC zouden dit jaar zeker 16,5 miljoen euro hebben opgehaald, waarvan maar een deel bekend is gemaakt. Voor Rockstart - waar dit jaar onder meer Peerby, 3DHubs en Wercker uit voortkwamen - gaat het om een vergelijkbaar bedrag.

Onder durfinvesteerders neemt de interesse voor incubators toe, zegt Hendriks:

“Toen we begonnen, was de interesse heel beperkt. We moesten moeite doen investeringsmaatschappijen aan tafel te krijgen. Inmiddels is er een aantal dat standaard aanwezig is. En die hoeveelheid neemt alleen maar toe.”

Mis je jouw onderneming op de kaart? Laat het ons dan weten, dan voegen we je toe.

Een eerdere versie van dit artikel bevatte een aantal bedrijven dat een banklening had ontvangen en geen investering. Dit is aangepast.